Khoai lang nướng

Cơn gió buốt lạnh rít lên từng hồi. Trên con đường thân quen, co người trong cái lạnh cùng với cơn mưa chỉ là những giọt nước nhỏ mỏng manh lại kết tạo nên cái lạnh buốt đi kèm. Đôi tay tái đi, cái run cầm cập cứ dồn đến, vừa suýt xoa để tự sưởi ấm chính mình.

Chiều. Trong cái bóng dáng vội vã của dòng người quen thuộc, phố đông đúc người qua lại. Những bánh xe lăn vòng hối hả, gấp gáp. Cái lạnh, cơn mưa nhẹ khó chịu làm cho con đường trở nên nhớp nháp, con người lao nhanh hơn như với nhịp sống hối hả đang diễn ra. Cuộc sống là một chuỗi dài những hành trình với bao bộn bề trách nhiệm, nghĩa vụ, công việc để bất chợt lẫn khuất trong những mùi vị tạp nham hằng ngày.

Đêm dần buông xuống, ánh đèn điện nhạt nhoà vàng vọt của phố thị lại lên. Cuộc sống không có sự ngưng nghỉ của ngày và đêm nữa. Những cơn gió đi qua cùng cái lạnh để làm lòng ta đôi lúc cũng có những nỗi trống vắng, nhớ nhiều hơn về ngày xa xưa nào đó đã bị chôn giấu trong kí ức mà ta đã lãng quên.

Mùi vị tạp nham của cuộc sống đôi lúc lại ngưng lại trong giây lát với mùi vị là lạ, thơm thơm nhưng lẫn mùi khen khét phảng phất. Mùi khoai lang nướng. Cái lạnh buốt cùng với cơn mưa, con đường chiều như ngưng lại để cho nỗi nhớ tuổi thơ ùa về. Dòng người đông đúc cũng bất chợt ngừng lại để tìm cho mình nét hồn nhiên của một thời đi qua, nhớ lũ bạn hồi nhỏ với khuôn mặt nhem nhuốc mặt mũi với những nhọ than khi giành nhau từng củ khoai lang nướng trong ngày gió bấc trở chiều ùa về. Ấp đầy kĩ niệm nhưng tôi lại lãng quên lúc nào không hay, món ngon của tuổi thơ, nghèo khó hôm nào. Những hàng xe đẩy từng củ khoai lang nướng vẫn lặng thầm rảo bước qua con đường quen thuộc, không có tiếng rao lanh lảnh, hương vị, mùi thơm kéo lòng người lại. Những chiếc xe máy ào ào cũng dừng lại, vội vàng mua rồi lại ra đi cùng với những củ khoai còn nóng hổi, đó như một sự gợi nhớ trong giây lát thì phải? Người bán hàng vẫn quạt lửa nhẹ nhàng, vừa trở củ khoai để cho chín đều trên vỉ nướng than đỏ hồng. Dừng lại còn để được sưởi ấm qua kí ức, qua những mẫu than được thổi đỏ rực trên xe đẩy.

Ngày xưa tôi cũng lớn lên từ củ khoai, những ngày mưa tầm tã của tháng 10 rét câm bữa cơm của gia đình lại chính là những rổ khoai độn nắm gạo trên tay. Bao nhiêu năm tháng qua đi, giờ có cuộc sống khá hơn dần từng ngày. Ngày bé lũ trẻ chúng tôi với những ngày mưa dầm trong cái lạnh rét buốt đi mốt từng củ khoai lang đã được thu hoạch còn sót lại những củ bé tẹo. Có củ vùi trong đất lên mầm xanh nhưng vẫn được thu về phần mình. Ngày mưa tầm tã, những củ khoai kia được lùi trong đống trấu, bếp lửa với những mẩu than đỏ hồng, ngồi xúm lại vừa suýt xoa, hít hà cái mùi thơm lựng của khoai lang. Nỗi nhớ cứ dâng lên khi mùi hương quen thuộc vọng về từ những chiếc xe đẩy khoai lang nướng đi bán dạo. Với chúng tôi ngày xưa, khoai lang là để ăn cứu đói còn bây giờ trở thành món ăn chơi ở phố thị. Hình ảnh những đứa nhỏ của lũ trẻ chúng tôi ngày ấy không còn tranh nhau từng củ khoai nướng trên đống lửa khi đi chăn trâu, thả bò vào mỗi buổi chiều. Ngồi túm tụm với nhay hát hò bên bếp lửa nhen nhóm nướng khoai, chia nhau chiến lợi phẩm của mình mới thu được là những củ khoai ngọt lịm, bở tơi, thơm lần mùi khen khét của tro củi. Hình ảnh đi moi khoai trộm trên những ruộng khoai bị bắt gặp phải bỏ chạy loạn xạ lên, rồi tiếng í ới nhau khi có những củ khoai trên tay. Những hình ảnh đó giờ đây đã là kỉ niệm, củ khoai kia đã được thay bằng những chiếc xe đẩy, mẫu than hồng trong cái đông đúc của dòng người phố thị hoà trong ồn ào náo nhiệt để mang đến cái mùi thân quen ngày xưa ùa về trong tôi.

Khoai được chọn nướng thường là khoai lang nghệ, khi ăn thấy vị ngọt, thơm, mềm khi ta cho vào miệng, đầu lưỡi đã nhận được vị ngọt ngào của khoai. Khoai này không có xơ, việc nướng cũng dễ hơn khoai lang trắng vì khoai này lâu chín nhưng bở tơi nên nướng không ngon bằng khoai nghệ. Người nướng khoai cũng phải khéo léo quạt lửa sao cho khoai chín đều, lửa không quá to sẽ mất hương vị bên trong của khoai. Màu sắc của khoai cũng không bị mất đi trên mẩu than hồng kia, phải cháy xém để mang đến cái mùi thơm thơm lẫn khen khét. Củ khoai chín có vỏ phải cứng lại chứ không được bong ra ngoài, cách chế biến cũng như nguyên liệu không cầu kỳ. Khoai lang nướng hấp dẫn mọi người bởi cái nét quen thuộc xa vắng, cái mặn mà trong từng củ khoai, cái giản dị, mộc mạc vốn có vẫn không thay đổi được. Vị ngọt, vị ấm xua đi cái lạnh, cho ta một khoảng lặng ngưng nghỉ nhịp chảy cuộc sống mà nhớ lại ngày xưa, từng ao ước có ngày sẽ ăn cơm trắng đến no nê, củ khoai không còn bị sượng, bé tí nhiều xơ mà củ lớn nhất cơ. Khoai ngày xưa rẻ như cho, giờ thành món đắt tiền, ăn chơi vui của người phố. Cái bất chợt mùi khoai nướng phảng phất trong sự hối hả cho ta cảm giác bình yên nơi thôn quê. Ấm lòng nhớ về tuổi thơ.

Khoai lang nướng của tuổi thơ…của kí ức…